Tips voor een goede microscoop

Om te beginnen kun je kiezen tussen microscopen waarmee je met één of twee ogen doorheen kunt kijken.

Eén of twee ogen?

Om te beginnen kun je kiezen tussen microscopen waarmee je met één of twee ogen doorheen kunt kijken. Als je één oog moet gebruiken gaat het om een monoculair, als je beide ogen moet gebruiken is het een binoculair. De meeste mensen kiezen de monoculaire variant, omdat deze goedkoper is dan het binoculair. Bovendien kun je de monoculair makkelijk instellen als je hem wilt gebruiken. Als je van plan bent de microscoop veel te gebruiken voor lange onderzoeken, kun je wellicht beter voor een binoculair kiezen. Deze biedt de ogen meer comfort, waardoor ze minder snel vermoeid raken.

Vergroting

Iedere microscoop werkt op basis van een bepaalde vergroting. Deze kun je bepalen door de vergrotingsfactor van het oculair (hier kijk je doorheen) te vermenigvuldigen met de vergrotingsfactor van het objectief (de lens bij het object). Stel dat het oculair een vergrotingsfactor van tien heeft, en het objectief van veertig.

Dit betekent dat je het object vierhonderd keer vergroot ziet.

Welke vergrotingsfactor moet je nu hebben? Bij een te lage factor kun je het object niet scherp zien, maar bij een te hoge factor wordt het ook lastig om het object scherp in beeld te krijgen. Als vuistregel kun je aanhouden dat een vergroting tussen de veertig en tweehonderd goed werkt. Dit is slechts een vuistregel, dus omstandigheden kunnen dit anders maken.

Kruistafel

Met een kruistafel kun je het preparaat eenvoudig van links naar rechts en van boven naar beneden bewegen. Je hoeft hiervoor alleen maar aan een knop te draaien. Zonder kruistafel moet je het preparaat met de vingers verschuiven. Als je een enkel een stilstaand beeld wilt bekijken, kun je dus prima zonder kruistafel.

Wanneer je het preparaat wel wilt bewegen, is het gebruik van een kruistafel zeker aan te raden. Je kunt hiermee de bewegingen van het preparaat zeer precies regelen, zonder dat trillende vingers in de weg zitten.

Scherpstellen

Bij een goede microscoop is de mate van scherpstelling erg belangrijk. Hierbij moet je erop letten dat hier twee knoppen voor nodig zijn: één voor de grove en één voor de fijne scherpstelling.

De goedkoopste modellen hebben vaak één knop voor de grove scherpstelling, maar zij missen de mogelijkheid tot fijne scherpstelling. Voor een optimaal beeld heb je wel beide nodig.

Bij de duurdere en meer luxe varianten is de scherpstelling vaak geregeld door één grote, dubbele knop. Als algemene vuistregel kunt onthouden: hoe groter de knop is, hoe beter je kunt scherpstellen.